Gemeenten willen mogelijkheden hebben om snackbars te weren. Is het een goed idee als jouw gemeente het lastiger maakt om dicht bij huis een hamburger te eten?

Het spreekwoord Wat van ver komt is lekker, gaat waarschijnlijk letterlijk gelden als het aan Ede en de vier grote gemeenten ligt. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de kaart van Nederland ingekleurd met snackbardichtheid. En daar schrok ik wel van.

De tekst gaat onder het kaartje verder.

Dordrecht als zwarte vlek op de kaart omdat er binnen 1 kilometer van je huis 9 cafetaria's zitten en je maar 600 meter van je huis hoeft te lopen om er eentje tegen te komen. @ bron CBS

Gewoon in het straatbeeld

Je bent, vooral in steden zoals mijn woonplaats Dordrecht, zo gewend aan al die snackbars, dat het helemaal gewoon is geworden in het straatbeeld. Dat is niet goed, vinden een aantal gemeenten. Het wordt inwoners veel te gemakkelijk gemaakt om ongezond te eten, menen zij. Want als je een vette hap eenvoudig om de hoek van je huis kunt halen, dan doe je dat dus ook. Althans, dat doen kennelijk veel mensen. Die gemeenten willen wat doen aan het overgewicht van hun inwoners en zoeken naar juridische mogelijkheden om de vette hap uit je buurt te houden. Dat zou bijvoorbeeld kunnen met een wijziging in de Omgevingswet of Warenwet.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft alle cafetaria's van Nederland in kaart gebracht. En wat blijkt? Gemiddeld zijn er in Nederland binnen een straal van 1 kilometer ruim 7 cafetaria's. Dat zijn er 2 meer dan in 2008. Amsterdam spant de kroon. De gemiddelde Amsterdammer kan binnen 1 kilometer van zijn huis kiezen uit maar liefst 28 cafetaria's. Voor iedere Nederlander is binnen 800 meter een cafetaria in de buurt.

De tekst gaat onder de foto verder.

Dat bepaal ik zelf wel

Gemeenten hebben op dit moment niet zoveel middelen om de vette hapzaken hard af te wijzen. Ze proberen het wel, maar moeten zich dan beroepen op redenen als 'voldoende variatie in het winkelaanbod'. Universitair hoofddocent aan de UvA Anniek de Ruijter zegt in een interview met RTL Nieuws dat het een politiek ingewikkelde keuze is als gemeenten in feite gaan bepalen wat mensen eten. Zij geeft aan dat je je af kunt vragen hoe ver de individuele vrijheid gaat ten opzichte van de publieke taak. Of, omgedraaid: is overgewicht nog wel individuele verantwoordelijkheid?

Ik vind het een interessant vraagstuk. Hoe ver kan zoiets gaan? Vallen banketbakkers, tearooms en chocoladewinkels ook in de gevarenzone? En een slijterij? Het ministerie van Volksgezondheid, Wetenschap en Sport liet aan RTL weten samen met gemeenten te gaan kijken wat er allemaal mogelijk is om de voedselomgeving gezonder te maken. Ook kijken ze of er dan meer bevoegdheden nodig zijn. Lees hier het hele artikel.